In 2013 ben ik na een stevig assessment opgenomen in het register van de Vereniging van Register Informatici (VRI). Het lidmaatschap impliceert onder meer het naleven van de gedragsregels van de vereniging en het middels permanente educatie voortdurend actualiseren van kennis en vaardigheden. Fusies, reorganisatie, intern gedoe hebben de waarde van het lidmaatschap en de opname in het register als RI geen goed gedaan. Inmiddels heeft een nieuw bestuur de handschoen opgepakt en werkt hard aan een herstel.
De basiswaarden hebben natuurlijk niets aan kracht verloren. Ik onderschrijf de ‘Kerncode voor kennisintensieve dienstverlening’ zoals die door verschillende branche- en beroepsverenigingen is samengesteld dan ook nog steeds van harte.
De kerncode bevat vier kernwaarden en maakt onverkort deel uit van de gedragscode van onder meer de Orde van organisatiekundigen en –adviseurs (Ooa) en de Nederlandse Vereniging voor Interim Managers (nvim) die verder een nadere beroepsspecifieke uitwerking van aanvullende bepalingen kennen.
De kernwaarden in de kerncode zijn:
1. Deskundig
Opdrachtnemers zetten de voor de opdracht nodige kennis, ervaring, competenties, vaardigheden en tijd in. Opdrachtnemers maken gebruik van beschikbare kennis en zij kunnen uitleggen en onderbouwen hoe zij in een opdracht tot een bepaald advies, of een bepaalde aanpak zijn gekomen. Opdrachtgevers en vakgenoten zijn daardoor in staat om de vraag te beantwoorden of de voorgestelde aanpak en verleende diensten passend zijn voor de vraagstelling van de opdrachtgever. Bij twijfel zal de professional als opdrachtnemer aannemelijk moeten maken dat hij op een (des)kundige wijze te werk gegaan is. Deze verplichting geldt zowel ten opzichte van de opdrachtgever als van vakgenoten. De deelnemende professionals houden hun kennis en (des)kundigheid op peil door middel van het volgen van studie, opleiding, coaching, deelname aan intervisie of andere daartoe geëigende methoden.
2. Betrouwbaar
Betrouwbaar zijn betekent dat de opdrachtnemer zijn afspraken en toezeggingen nakomt en dat hij geheimhouding betracht en voorzichtig omgaat met vertrouwelijke en/of concurrentiegevoelige (bedrijfs)informatie die hem in het kader van de opdracht ter kennis is gekomen. In het algemeen geldt dat informatie die een vertrouwelijk en/of concurrentiegevoelig karakter draagt, alleen dán mag worden gebruikt, indien het belang van de opdrachtuitvoering dit vereist, dan wel de wet- of regelgeving daartoe verplicht. Bij het doorgeven van die informatie dient ervoor te worden gezorgd, dat deze niet naar de bron is te herleiden, tenzij daarvoor door de bron toestemming is gegeven of de informatie algemeen bekend verondersteld mag worden.
3. Zorgvuldig
Zorgvuldig zijn houdt in dat de professionele dienstverlener, voor zover dat in alle redelijkheid mogelijk is, rekening houdt met de wensen, verwachtingen, rechten en belangen van alle betrokkenen. Dit betekent ook dat elke conclusie op deugdelijke wijze aannemelijk kan worden gemaakt; dat de opdrachtnemer zich niet alleen bewust is van de (bij)effecten van zijn activiteiten binnen een organisatie, maar ook van mogelijke ongewenste maatschappelijke of andere effecten. Zorgvuldig zijn betekent daarnaast, dat de opdrachtnemer bij het uitvoeren van de opdracht terughoudend is met het geven van oordelen over personen binnen de organisatie van de opdrachtgever. Een dergelijk oordeel wordt uitsluitend gegeven indien dat in het belang is van het vervullen van de opdracht (en de daarbij in acht te nemen professionele kernwaarden). In voorkomende gevallen gebeurt dat zorgvuldig, goed onderbouwden met respect jegens degene(n) op wie het oordeel betrekking heeft. Onder zorgvuldigheid wordt mede verstaan dat, in geval meerdere opdrachtnemers voor dezelfde opdrachtgever werken, zij hun onderlinge samenwerking en informatievoorziening zo inrichten dat steeds de kwaliteit van de opdrachtuitvoering en het belang van de opdrachtgever voorop staan. In voorkomende gevallen spreken de professionele opdrachtnemers elkaar aan op naleving van de Gedragscode.
4. Professioneel onafhankelijk
In de opdrachtrelatie betekent professioneel onafhankelijk zijn dat de
opdrachtnemer zodanige afstand houdt tot zijn opdracht, zijn opdrachtgever en
diens organisatie dat hij zijn (des)kundigheid onbelemmerd en naar beste kunnen
en weten kan en zal aanwenden. Hieraan wordt afbreuk gedaan wanneer de
opdrachtnemer bij de uitvoering van zijn opdracht feiten of inzichten
onverwerkt laat die een opdrachtnemer niet buiten beschouwing behoort te laten,
doordat hij zich laat leiden door persoonlijke belangen of door de belangen van
derden. De deelnemende professionals en organisaties zullen in hun hoedanigheid
van opdrachtnemer doen wat redelijkerwijs van hen mag worden verwacht om (de
schijn van) belangenverstrengeling te voorkomen.
Deze vier kernwaarden staan niet los van elkaar. Ze ontlenen hun kracht aan
hun onderlinge samenhang. In geval van een conflict tussen kernwaarden is een
zorgvuldige afweging vereist om te bepalen wat gepast is.